Minecraft koncentruje się na umożliwieniu graczowi eksploracji, interakcji i modyfikacji dynamicznie generowanej mapy wykonanej z bloków o wielkości jednego metra sześciennego. Oprócz bloków, środowisko zawiera rośliny, moby i przedmioty. Niektóre działania w grze obejmują wydobywanie rudy, walkę z wrogimi mobami oraz tworzenie nowych bloków i narzędzi poprzez zbieranie różnych zasobów znalezionych w grze. Otwarty model gry pozwala graczom tworzyć struktury, kreacje i dzieła sztuki na różnych serwerach wieloosobowych lub mapach dla jednego gracza. Inne funkcje obejmują obwody redstone do obliczeń logicznych i zdalnych działań, wózki górnicze i tory oraz tajemniczy podziemny świat zwany Nether. Wyznaczonym, ale całkowicie opcjonalnym celem gry jest podróż do wymiaru zwanego Końcem i pokonanie smoka Endera.