Dzięki temu świetnemu esejowi wchodzimy w głąb jednego z kluczowych sporów współczesnej kultury - o uniwersalizm, tożsamość kulturową oraz pojmowanie jednostki i wspólnoty narodowej. Autor zaczyna od Oświecenia: są powszechne prawa człowieka, zasada rozumu i postępu, a naród to dobrowolna wspólnota oparta o wybór i umowę. Niebezpieczeństwo: oderwanie od korzeni, absolutyzowanie rozumu i postępu (i arbitralne uznawanie, co nim jest, a co nie - i co (i kogo) należy wobec tego wyeliminować). Reakcją na dewiacje oświeceniowego rozumu był romantyzm ze swoim prymatem uczucia, dowartościowaniem przeszłości i tradycji, zakorzenieniem jednostki we wspólnocie, pojmowaniem narodu w sposób organiczny i duchowy. Niebezpieczeństwo: uwięzienie jednostki w przyrodzonej wspólnocie oraz - co gorsze - nacjonalizm. Nieszczęsne doświadczenia kolonializmu oraz wojen światowych prowadzą do wywyższenia dwóch zasad: poszanowania praw człowieka i obywatela oraz różnorodności i równoprawności kultur. Niebezpieczeństwo: rozpad uniwersalnych norm, autoagresja Zachodu, który kaja się za swe winy prawdziwe i urojone, i wreszcie - absolutyzacja kultur kosztem wolności jednostki. Pomysł na wielokulturowość dał w efekcie "kulturę w kawałkach", wzajemne niezrozumienie, niemożność dialogu i oceny, a kultura masowa uczyniła ze wszystkiego papkę do bezmyślnej konsumpcji. Efekt końcowy tej ewolucji i intelektualnych wygibasów jest w opinii Finkielkrauta tragiczny: tożsamościowcy przemieniają się w fanatyków, a postmoderna pod rękę z popkulturą zamieniają spadkobierców dziedzictwa Zachodu w bezideowych, ogłupionych "zdechlaków". Pesymistyczna wizja, a autor łatwych rozwiązań nie podsuwa. Jest nad czym pomyśleć.

Książka w stanie dobrym, podpisana na jednej z pierwszych stron, polecam!