Portret Doriana Graya należy do światowego kanonu literatury pięknej. Powieść irlandzkiego pisarza została wydana po raz pierwszy u schyłku epoki wiktoriańskiej i uważana jest od tamtego czasu za najwybitniejsze dzieło estetyzmu angielskiego. Oscar Wilde podejmuje w swoim dziele problematykę nurtującą ówczesną epokę, ale jakże aktualną i dzisiaj: czym jest sztuka, piękno, młodość, moralność i konsumpcyjne podejście do życia. Portret Doriana Graya jest powieścią modernistyczną. Wtargnięcie elementu fantastyki do świata rzeczywistego służy jako pretekst do podkreślenia atrakcyjności intrygi i pogłębienia wymowy filozoficznej dzieła.
Powieść Oscara Wilde’a wywołała w swoim czasie falę oburzenia i polemikę. Krytycy atakowali zwłaszcza postać głównego bohatera, lorda Henryka – błyskotliwego cynika i obserwatora – często utożsamianego z samym autorem. Portret Doriana Graya stał się przedmiotem wielu adaptacji teatralnych i ekranizacji filmowych.
Lektura dla szkół średnich
Oscar Wilde (1856–1900), angielski poeta, prozaik i dramatopisarz, urodził się w Dublinie, tam też rozpoczął studia, które kończył w Oksfordzie. Wkrótce po osiedleniu się w Londynie zdobył opinię dandysa i wyznawcy skrajnego estetyzmu. Poglądy na sztukę wyrażał w esejach, a także w słynnej powieści Portret Doriana Graya. Do innych znanych dzieł tego ekscentryka, arystokraty i światowca należą opowiastki Szczęśliwy książę i inne opowiadania, komedie Wachlarz lady Windermare i Mąż idealny oraz tragedia Salome. Oskarżony o homoseksualizm spędził dwa lata w więzieniu, czego świadectwem jest Ballada o więzieniu w Reading oraz spowiedź autobiograficzna De Profundis. Objęty bojkotem utworów w Anglii przeniósł się do Paryża, gdzie zmarł w wieku 44 lat.