Książka z prywatnej biblioteczki. Stan jak na zdjęciach.

Powieść urodzonej w Odessie współautorki „Słownika języka polskiego”, powieściopisarki, autorki sztuk scenicznych i publicystki ukazała się jako pierwsza część dylogii (drugą stanowi „Babie lato”) i od razu stała się bestsellerem. Wielki sukces czytelniczy książki był możliwy, obok walorów czysto artystycznych, co z entuzjazmem podkreślała krytyka, dzięki zupełnie nowemu spojrzeniu na wojenne losy Polesia i jego mieszkańców. Jak zauważa Piotr Kuncewicz: „Anderska jako pierwsza pisała o deportacjach i książka miała w związku z tym wielkie kłopoty. Właściwie cud, że wyszła.”

„Ptasi gościniec” to dzieje człowieka brutalnie wyrwanego przez historyczne zawirowania z jego rodzinnego środowiska i zmuszonego do wojennej, jakże często ocierającej się o śmierć, tułaczki. Jej głównym bohaterem i zarazem narratorem jest Poleszuk Szymon Drozd, mieszkający ze swą rodziną w odciętym od cywilizacji bagnami, rozlewiskami i lasami pińskim chutorze Moroczne. Drozd jest uczestnikiem kampanii 1939 r., zesłanym na Syberię do kołchozu w Czugunce skąd powraca do Polski jako żołnierz I Dywizji im. T. Kościuszki. Powraca jednak już nie do swojej ukochanej poleskiej ojczyzny, lecz nad Odrę, by podobnie jak wielu jego kresowych rodaków zasiedlić tzw. Ziemie Odzyskane. Książka, przedstawiając niezwykłe losy życiowe Drozda, odsłania wiele dotychczas przemilczanych tajemnic czasów wojny: „Wtedy nadziei nie było żadnej. – wspomina Szymon wywózkę mieszkańców swojej wioski zimą 1940 r. – Każdy jechał daleko i w ciemno, do obcego kraju, dzieci płakali, baby siedzieli nadęte, biadolące, że koniec przyszedł na nas, połamało sia wszystko, skończyło. Czy wrócim do domu i kiedy?” Pytanie, co warto podkreślić, stawia człowiek naznaczony przez nową, sowiecką władzę stygmatem „niebłagonadiożnego przesiedleńca”. „Transport zapadników w lutą zimę”, „krzywda, poniewierka i bezdomny czas”, przesiedlenia, zsyłki, obozy, więzienia, Sybir – oto nowa, zaskakująca jak na realia PRL, leksyka, wnosząca zupełnie nowe spojrzenie na wojenne losy Polaków, którzy znaleźli się pod okupacją sowiecką.

Zachęcając do czytania „Ptasiego gościńca” w czasach, kiedy w zasadzie wszelkie prawdy historyczne zostały już odkłamane, warto zwrócić uwagę na język powieści. „Auderska – czytamy w recenzji książki autorstwa S. Melkowskiego – uprawdopodobniła swoją powieść przede wszystkim przez język. Prawie dwadzieścia lat poświęconych językowi polskiemu w żmudnej roli leksykografa to cena za stylistyczną doskonałość języka Szymona Drozda.” Książka Auderskiej została napisana z niezwykłym wyczuciem językowym. Czytelnika urzeka, bawi i wzrusza wystylizowana na gwarę poleską ballada Drozda. Znajdziemy w niej, obok słów polskich typowych dla mowy kresowej, liczne zapożyczenia rosyjskie, białoruskie i ukraińskie. Dzięki tej przedziwnej mieszance, zupełnie wyjątkowej w literaturze kresowej, otrzymaliśmy barwną opowieść obyczajową, której głównym motywem staje się żarliwa tęsknota za utraconą poleską ojczyzną: „Tak. Było ciężko, – wspomina pobyt na Syberii Drozd – a jeszcze tamtejsze nie rozumieli, czego stoimy, bywało, na zachodzące słońce patrzący. A z nas każdy wiedział, że w tu poru idzie ono topić swój łeb rudy abo czerwony w rieczyszczu. I że przedtem obowiązkowo przejrzy sia w gładzi naszego jeziora, zajrzy do zatoczek i niemrawych strumyczków, potrąci o skrzydła rybitwy – kryczki i wytarza po polanach, po nagrzanych wrzosowiskach.”