Medal 40-lecia Polski Ludowej, ustanowiony ustawą z dnia 26 kwietnia 1984 roku w czterdziestą rocznicę powstania Polski Ludowej, w celu wyrażenia uznania dla wysiłku ludzi pracy w budowie i umacnianiu socjalistycznego państwa, rozwoju społeczno-gospodarczego i kultury narodowej. 

Odznaką Medalu 40-lecia Polski Ludowej jest krążek o średnicy 32 mm, srebrzony, oksydowany.

Na awersie medalu w środku umieszczono wizerunek orła, a po obu jego stronach daty: 1944 i 1984. Nad orłem znajduje się rzymska cyfra: XL, a pod orłem napis: PRL. Daty połączone są z rzymską liczbą stylizowanymi kłosami zboża, a z napisem kołami zębatymi. Wszystkie elementy są wypukłe.

Na rewersie medalu umieszczony jest wgłębiony kontur granic Polski, a w środku konturu napis w trzech wierszach: WALKA / PRACA / SOCJALIZM, pod napisem znajduje się gałązka oliwna.

Wstążka medalu jest szerokości 32 mm, składająca się z dwóch pionowych pasków w środku w kolorze białym i czerwonym o szerokości 12 mm każdy i dwóch pasków po bokach o szerokości 4 mm koloru złotego.

Autorem projektu jest artysta plastyk Edward Gorol
Stan medalu widoczny jest na zdjęciach.